Pandemia sprawiła, że z uwagi na ryzyko zarażeniem koronawirusem COVID-19, tradycyjne wizyty w gabinetach lekarskich zostały zastąpione przez teleporady. Sytuacja ma wiele zalet, ale również pewne ograniczenia. Choć e-wizyta spełnia warunki klasycznej wizyty i stanowi pełnoprawną formę badania, taka forma kontaktu z lekarzem nie zawsze zdaje egzamin.

Teleporada, czyli zdalna konsultacja medyczna, jest realizowana za pomocą telefonu, komputera, laptopa czy smartfona, także przy wykorzystaniu aplikacji do połączeń wideo. Oznacza to, że w ramach e-wizyty można wybrać preferowaną formę kontaktu: czat z lekarzem, rozmowę telefoniczną lub wideokonferencję.

Aby umówić się na e-wizytę, należy skontaktować się przez telefon lub internet z daną przygodnią. Trzeba upewnić się, czy jest czynna, a lekarz przyjmuje pacjentów. Można również skorzystać z usług oferowanych przez platformy telemedyczne, skupiające lekarzy wielu specjalizacji. Jeśli wizyta jest odpłatna, zwykle jej koszty są niższe niż w przypadku standardowej wizyty. Uiszcza się je przed umówioną e-wizytą.

Przebieg wizyty online jest typowy: pacjent przedstawia problem, a lekarz sporządza wywiad lekarski i dokumentację medyczną, stawia diagnozę, przepisuje leki, formułuje zalecenia, a także wystawia niezbędne dokumenty, takie jak e-zwolnienie, e-skierowanie na badania, zabiegi rehabilitacyjne, do lekarza specjalisty, szpitala lub sanatorium, e-recepta czy e-zlecenie na zaopatrzenie w wyroby medyczne.

Podstawowym ograniczeniem wynikającym z istoty teleporady jest brak możliwości przeprowadzenia przez lekarza badania fizykalnego czy wykonania badań, takich jak choćby zmierzenia ciśnienia. Może być to problemem, gdy te elementy konsultacji są niezbędne. W takiej sytuacji wizyta tradycyjna okazuje się koniecznością. Decyduje o tym lekarz, zarówno przed umówieniem się na teleporadę, jak i w jej trakcie. W sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia niezmiennie należy wezwać karetkę pogotowia ratunkowego.

Teleporad udzielają lekarze rodzinni i specjaliści zatrudnieni w przychodniach działających na zasadach komercyjnych, jak i w placówkach współpracujących z Narodowym Funduszem Zdrowia. Można umówić się na e-wizytę u alergologa, dermatologa, kardiologa, endokrynologa, ginekologa czy pediatry.

Co ważne ze specjalistycznej wizyty na odległość w ramach NFZ mogą skorzystać wyłącznie osoby, które kontynuują opiekę w poradni specjalistycznej. Nie jest to możliwe w przypadku pacjentów, którzy zgłaszają się do lekarza po raz pierwszy. Teleporada u specjalisty nie jest również możliwa w sytuacji, gdy stan zdrowia pacjenta wymaga osobistej wizyty w poradni i badania fizykalnego. O tym, czy dana osoba może skorzystać z teleporady decyduje lekarz.

A co z opieką stomatologa? W większości prywatnych gabinetów i poradni dentystycznych z usług stomatologów, także w dobie pandemii wywołanej przez COVID-19, można korzystać na dotychczasowych warunkach. Jeśli chodzi o placówki posiadające umowę z NFZ, listę otwartych gabinetów dentystycznych można znaleźć na stronach internetowych oddziałów wojewódzkich NFZ.

Porad zdalnych mogą udzielać mogą nie tylko lekarze, ale także pielęgniarki, położne, fizjoterapeuci i inne osoby wykonujące zawód medyczny, zawsze w zakresie swoich uprawnień i kompetencji.

Można również umówić się na wizytę u psychologa. Wizyty terapeutyczne są dostępne zarówno w poradniach psychologicznych finansowanych przez NFZ, jaki gabinetach prywatnych (można się na nie umówić na przykład korzystając z platform telemedycznych). Tak jak w przypadku zwykłej wizyty u lekarza rodzinnego czy specjalisty, do psychologa nie jest potrzebne skierowanie. Skierowanie do specjalisty wciąż jest ważne do momentu, w którym pacjent zgłosi się na wizytę, badania lub rehabilitację.

W wielu przychodniach zdrowia, w ramach opieki zapewnianej przez NFZ, nie można w tej chwili wykonać badań profilaktycznych. Zawieszone są również szczepienia ochronne dla dzieci i młodzieży. Można już wykonywać procedury rehabilitacyjne, zarówno w placówkach publicznych, jak i prywatnych.

W okresie epidemii wiele zabiegów i badań wykonywanych w szpitalach zawiesza się bądź przekłada, choć ostatecznie o sposobie leczenia pacjenta decyduje lekarz. Jeśli zabieg był planowany, należy skontaktować się ze szpitalem. Jeśli ze względu na koronawirusa szpital zawiesił planowe świadczenia, wyznacza nowy termin zabiegu. We wszystkich szpitalach są wprowadzone procedury postępowania na czas epidemii.

W przypadku wystąpienia objawów zarażenia koronawirusem, do których najczęściej należą: suchy kaszel, duszności oraz wysoka gorączka (powyżej 38 stopni Celsjusza), najlepiej zadzwonić na całodobową infolinię Narodowego Funduszu Zdrowia: 800 190 590.

Pacjenci z objawami koronawirusa COVID-19 są przyjmowani na oddziały zakaźne w szpitalach w całym kraju. Jeżeli występują kłopoty z oddychaniem, należy zadzwonić pod numer 112 lub 999.