Podstawowe badania profilaktyczne warto wykonywać raz do roku, niezależnie od płci czy wieku. Jakie badania zrobić, aby sprawdzić stan zdrowia? W pakiecie znajduje się:

• morfologia krwi, która pozwala ocenić ogólny stan zdrowia organizmu,
• pomiar ciśnienia tętniczego krwi. Umożliwia ono określenie, z jaką siłą krew pompowana przez serce uderza o ściany naczyń tętniczych. W trakcie pomiaru ujawnia się także puls, czyli tętno. To liczba uderzeń serca w ciągu minuty. Wynik pomiaru może wskazywać na wiele nieprawidłowości, najczęściej mających związek z nadciśnieniem tętniczym,
• OB, czyli tak zwany Odczyn Biernackiego. Parametr jest podwyższony przy stanach zapalnych,
• próby wątrobowe. Jego istotą jest ocena, jak narząd radzi sobie z produkcją białka, cholesterolu i enzymów, ale i usuwaniem bilirubiny oraz bakterii z krwi. Badanie ma na celu oznaczenie enzymów i białek wytwarzanych przez wątrobę. Pomaga to wykryć choroby wątroby oraz problemy z drogami żółciowymi,
• badanie poziomu glukozy. Podwyższony poziom może wskazywać na ryzyko pojawienia się cukrzycy i innych chorób. Wczesne wykrycie nieprawidłowości umożliwia zmianę diety czy podjęcie aktywności fizycznej, a tym samym zapobiega wielu schorzeniom,
• badania tarczycy (TSH, opcjonalnie FT3, FT4, przeciwciała anty-TPO, anty-TG, a także TRAb). Tarczyca jest narządem, który ma duży wpływ na dobrostan organizmu, ponieważ wpływa na wytwarzanie hormonów i metabolizm, ale również na układ nerwowy, serce, stan kości czy stawów. Problemy z jej funkcjonowaniem prowadzą do niedoczynności tarczycy bądź jej nadczynności, a także chorób autoimmunologicznych, to jest choroby Hashimoto czy Gravesa-Basedowa,
• lipidogram, polegający na pomiarze poziomu całkowitego cholesterolu (CHOL), frakcji HDL i LDL oraz stężenia trójglicerydów (TG). Badanie służy do oceny ryzyka miażdżycy i chorób sercowo-naczyniowych,
• badanie poziomu elektrolitów, takich jak potas, sód, magnez, fosfor, wapń. Mają one duże znaczenie dla zachowania równowagi elektrolitowej organizmu,
• analiza moczu, która umożliwia wykrycie infekcji dróg moczowych, cukrzycy, choroby nerek czy wątroby. Informuje również o nieprawidłowej ilości spożywanych płynów.

Niektóre podstawowe badania profilaktyczne należy wykonywać rzadziej. To:

• kontrola okulistyczna wzroku z badaniem dna oka. Warto się na nią umawiać raz na 3 lata (osoby z cukrzycą lub nadciśnieniem co rok),
• RTG klatki piersiowej, które ocenia drogi oddechowych, płuca, fragment kręgosłupa, serce i kości klatki piersiowej. Zaleca się je co 3 lata (u palaczy co rok),
• USG jamy brzusznej, które uwidacznia budowę nerek, wątroby, pęcherzyka żółciowego, trzustki, śledziony, aorty brzusznej oraz innych naczyń znajdujących się w jamie brzusznej. Oprócz oceny ich budowy i wielkości możliwe jest wykrycie patologii. Badanie powinno być wykonywane co 3 do 5 lat.

Osoby, które ukończyły 50. rok życia, powinny regularnie umawiać się na kontrole lekarskie oraz wykonywać zalecane badania profilaktyczne, zarówno podstawowe, jak i dodatkowe, umożliwiające wykrycie oraz odpowiednie leczenie wielu chorób przewlekłych, które pojawiają się z wiekiem. Muszą również zachować czujność i szybko reagować, gdy pojawiają się niepokojące symptomy. Jakie badania profilaktyczne po 50.?

• USG piersi, ale także mammografia lub rezonans magnetyczny piersi. Badania mają na celu wykrycie i ocenę nawet najmniejszych zmian w obrębie piersi. To ważny element profilaktyki nowotworów. Bardzo ważne jest także samobadanie piersi, które każda kobieta powinna wykonywać co najmniej raz w miesiącu. Jest to szczególnie ważne, gdy w rodzinie pojawiał się już nowotwór piersi,
• badanie ginekologiczne obejmujące USG przezpochwowe narządów rodnych, które pozwala na ocenę stanu narządów rodnych kobiety. Bardzo ważna jest także cytologia, czyli wymaz z ujścia zewnętrznego kanału i z tarczy szyjki macicy. Warto pamiętać, że wizyty u ginekologa są kluczowe dla utrzymania zdrowia układu rozrodczego kobiet, a badania pozwalają na rozpoznanie wielu patologii, między innymi nowotworów narządu rodnego,
• EKG (elektrokardiografia). To jedno z podstawowych badań wykonywanych w diagnostyce zaburzeń rytmu i chorób serca, które mogą pojawiać się z wiekiem,
• spirometria, czyli oznaczanie wydolności oddechowej. To badanie czynnościowe układu oddechowego, które pozwala na rozpoznanie astmy oraz przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Umożliwia ocenę objętości i pojemności płuc oraz przepływu powietrza znajdującego się w płucach i oskrzelach w różnych fazach cyklu oddechowego,
• badanie densytometryczne - badanie gęstości kości. Dzięki densytometrii można wykryć osteoporozę, określić stopień jej zaawansowania i podjąć leczenie choroby. Osteoporoza jest ważnym problemem zdrowotnym, na który kobiety po 50. roku życia są szczególnie narażone,
• badania przesiewowe w kierunku raka jelita grubego: badanie kału na krew utajoną (co 2 lata) lub kolonoskopii (co 10 lat).

Mężczyźni po 50. roku życia muszą skupić na profilaktyce raka jąder i prostaty. W tym celu przynajmniej raz w miesiącu powinni wykonywać samobadanie jąder. Powinni również udać się do specjalisty, który przeprowadzi badanie per rectum (przez odbyt).

Pakiet badań dla mężczyzn po 50. powinien również objąć kolonoskopię. To metoda endoskopowa, która pomaga w diagnostyce zmian znajdujących się w jelicie grubym, a także dwa dodatkowe badania laboratoryjne, takie jak:

• antygen gruczołu krokowego (PSA), Marker PSA, czyli specyficzny antygen gruczołu krokowego, który pozwala wykryć raka prostaty w bardzo wczesnym stadium rozwoju,
• badanie kału na obecność krwi utajonej. Badanie na obecność krwi utajonej w kale jest badaniem przesiewowym w kierunku raka jelita grubego.