Autorami modelu TSR są Steve de Shazer i Insoo Kim Berg, którzy wraz z zespołem swoich współpracowników od końca lat 70. XX wieku rozwijali go w ramach Centrum Terapii Krótkoterminowej w Milwaukee w Stanach Zjednoczonych. W Polsce to podejście psychoterapeutyczne jest praktykowane od 1990 roku.

Od innych metod TSR różni się tym, że terapeuta nie wchodzi w rolę eksperta, a i nie stawia się diagnozy. Nie rozkłada problemu na czynniki pierwsze, a do przeszłości klienta wraca tylko w wyjątkowych sytuacjach. Oznacza to, że przedmiotem jej zainteresowania jest teraźniejszość i przyszłość. Doświadczenia z przeszłości oceniane są tylko w tej perspektywie.

Twórcy modelu Brief Solution Focused Therapy kwestionują założenie, że zrozumienie wszystkich spraw związanych ze źródłem problemu to jedyny sposób, by rozwiązać trudną sytuację. Uznają, że skutek nie musi być związany z przyczyną, a rozwiązanie nie musi być wprost związane z problemem. Tym samym TSR to terapia, która skupia się na osiągnięciu określonego celu, a nie analizie problemu czy deficytów, które uświadamiają klientowi potrzebę szukania wsparcia.

Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach opiera się na technikach wspomagania zmiany, ale nie zakłada ustalonej strategii i kolejności działań. Czas trwania procesu terapeutycznego w TSR nie jest ściśle określony. Ponieważ jednak jest to terapia krótkoterminowa, stara się osiągnąć wyznaczone przez klienta cele w jak najkrótszym czasie. W praktyce ilość spotkań nie przekracza 10.

Specyfika modelu TSR określa sposób postrzegania człowieka, natury jego problemów, możliwości zmiany oraz najbardziej użytecznych sposobów pomagania w jej osiągnięciu. Podstawą relacji psychoterapeutycznej jest współpraca z „klientem”, nie „pacjentem”. Ten jest traktowany jako ekspert swojego życia, stojący na równi z terapeutą - ekspertem w danym procesie terapeutycznym.

Takie nastawienie:

• wydobywa i buduje zasoby klienta,
• wzmacnia jego świadomość wpływu na własne życie,
• podkreśla jego wartość i decyzyjność,
• pomaga mu znaleźć rozwiązania, wyznaczać i realizować cele.

Terapeuta nie musi znać szczegółów dotyczących danego problemu. Nie analizuje go, a pomaga szukać optymalnego rozwiązania i pokazuje klientowi, jak z doświadczeń wydobywać rzeczy użyteczne dla teraźniejszości i przyszłości. Prowadzi spotkania w taki sposób, aby pomóc w sformułowaniu celu i odnalezieniu metod jego realizacji. Akceptuje perspektywę klienta i fakt nieuchronności zmiany. Kierunek pracy zależy od tego, co klient uważa za najważniejsze. Konstruuje sposób rozwiązania na podstawie własnych zasobów i skutecznych doświadczeń.

Największym sukcesem terapeuty jest pomóc w taki sposób, aby klient był przekonany, że sam znalazł rozwiązanie. Efektem terapii jest opracowanie najlepszego, najbardziej optymalnego wyjścia z danej sytuacji, a nie samo rozwiązanie problemu.

TSR polega na rozwiązywaniu trudnej sytuacji poprzez wyszukiwanie i uświadamianie klientowi jego możliwości i mocnych stron. Najistotniejsze założenia to:

• Jeśli coś działa, rób tego więcej.
• Jeśli coś nie działa, rób coś innego.
• Jeśli coś się nie zepsuło, nie naprawiaj tego.

Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach koncentruje się na:

• zasobach klienta i mocnych jego stronach, a nie deficytach i zaburzeniach,
• na jego celach i zmianie, którą klient chce osiągnąć, a nie na problemach,
• na osiągnięciach, a nie na porażkach,
• na wyjątkach od sytuacji problemowych, a nie częstotliwości występowania problemów i ich rozmiarach.

Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach nie jest dla każdego. Sprawdza się w przypadku:

• trudności w relacji z rodziną lub partnerem czy partnerką,
• trudności wychowawczych,
• problemów w obszarze zdrowia psychicznego,
• uzależnienia bądź współuzależnienia,
• doświadczania przemocy,
• przeżywania trudnej sytuacji: śmierci bliskie osoby, kryzysu w związku czy utraty pracy.

Badania dowodzą, że terapia skoncentrowana na rozwiązaniach może być skutecznym narzędziem do pracy z klientami z różnymi problemami, a jej skuteczność jest porównywalna do skuteczności innych nurtów terapeutycznych.