Nadciśnienie tętnicze – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie

Monika Grudzińska
04 marca 2021, 11:00

Nadciśnienie tętnicze – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie

E-recepta za 59 zł
Bez wizyty u lekarza
Umów teleporadę
Konsultacja już w 15 minut
Nadciśnienie to schorzenie układu krążenia. Diagnozuje się je, gdy wartość ciśnienia skurczowego przekracza 140 mm Hg, a ciśnienia rozkurczowego 90 mm Hg. Choroba długo nie wywołuje żadnych objawów, a jej przyczyna w większości przypadków nie jest znana. Ponieważ jest to przypadłość nie tylko podstępna, ale i groźna, trzeba ją leczyć. Co warto wiedzieć?
Nadciśnienie tętnicze – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie
Nadciśnienie to schorzenie układu krążenia. Diagnozuje się je, gdy wartość ciśnienia skurczowego przekracza 140 mm Hg, a ciśnienia rozkurczowego 90 mm Hg. Choroba długo nie wywołuje żadnych objawów, a jej przyczyna w większości przypadków nie jest znana. Ponieważ jest to przypadłość nie tylko podstępna, ale i groźna, trzeba ją leczyć. Co warto wiedzieć?
Co to jest nadciśnienie?
Nadciśnienie tętnicze, inaczej hipertonia czy hipertensja, to choroba układu krążenia krwi, istotą której jest okresowo lub stale podwyższone ciśnienie tętnicze, zarówno skurczowe (górne), jak i rozkurczowe (dolne). Mówi się o nim, gdy ciśnienie tętnicze wynosi 140/90 mm Hg lub więcej. Zdarza się, że stale przekroczona jest tylko jedna z wartości. Taki stan również pozwala na rozpoznanie nadciśnienia tętniczego.
Ciśnienie tętnicze to nacisk przepływającego strumienia krwi na ściany naczyń krwionośnych. Mierzy się je w milimetrach słupa rtęci (mm Hg). Podczas pomiaru odnotowuje się ciśnienie skurczowe i rozkurczowe.
Najwyższe ciśnienie następuje podczas skurczu lewej komory serca, kiedy krew wtłaczana jest do aorty i dużych tętnic. To ciśnienie skurczowe. Najniższą wartość odnotowuje się podczas rozkurczu komory. To ciśnienie rozkurczowe.
Wynikiem pomiaru ciśnienia są dwie liczby, z których pierwsza określa ciśnienie skurczowe (tzw. górne), a druga liczba – ciśnienie rozkurczowe (tzw. dolne). Zgodnie z obowiązującą klasyfikacją ciśnienia tętniczego za prawidłowe uznaje się ciśnienie w granicach 120–129/80–84 mm Hg. Wartości ciśnienia niższe niż 120/80 mm Hg uznaje się za ciśnienie optymalne. Ciśnienie skurczowe 130–139 mm Hg oraz ciśnienie rozkurczowe 85–89 mm Hg to wysokie prawidłowe ciśnienie krwi.
Klasyfikacja nadciśnienia tętniczego
O nadciśnieniu tętniczym mówi się, gdy wynosi ono 140/90 mm Hg lub więcej. Warto wspomnieć, że klasyfikacja nadciśnienia tętniczego według ESH i ESC (European Society of Hypertension i European Society of Cardiology), przyjęta przez Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego (PTNT), wyróżnia:
  • nadciśnienie łagodne (stopień 1): ciśnienie skurczowe (mm Hg) 140–159, ciśnienie rozkurczowe (mm Hg) 90–99,
  • nadciśnienie umiarkowane (stopień 2): ciśnienie skurczowe (mm Hg) 160–179, ciśnienie rozkurczowe (mm Hg) 100–109,
  • nadciśnienie ciężkie (stopień 3): ciśnienie skurczowe (mm Hg) ≥ 180, ciśnienie rozkurczowe (mm Hg) ≥ 110,
  • nadciśnienie izolowane skurczowe ciśnienie skurczowe (mm Hg) ≥ 140, ciśnienie rozkurczowe (mm Hg) < 90.
Przyczyny nadciśnienia
Według danych w 2018 r. w Polsce żyło niemal 10 mln dorosłych osób z nadciśnieniem tętniczym. Jakie są przyczyny choroby?
W większości przypadków nadciśnienie ma charakter pierwotny (nadciśnienie samoistne lub idiopatyczne), rzadziej wtórny (objawowy). Wówczas przyczyną są choroby mózgu, nerek czy gruczołów dokrewnych. Oznacza to, że po ustaleniu podłoża problemu i usunięciu jego przyczyny ciśnienie wraca do normy.
Przyczyna samoistnego nadciśnienia nie została do końca poznana. Uznaje się, że odpowiadają za nią czynniki genetyczne i środowiskowe, takie jak:
  • dziedziczna skłonność do nadciśnienia,
  • otyłość, zwłaszcza tzw. otyłość brzuszna,
  • nadmiar soli w diecie,
  • przyjmowane leki (doustne środki antykoncepcyjne, sterydy, leki hipotensyjne),
  • starzenie się organizmu. Ciśnienie krwi zależy nie tylko od siły, z jaką serce pompuje krew do naczyń, ale i elastyczności ścian naczyń krwionośnych.
Objawy nadciśnienia
Nadciśnienie krwi to groźna i podstępna choroba, która w początkowym okresie przez wiele lat może nie dawać żadnych objawów. Te, jeśli już się pojawią, są mało charakterystyczne. To zwykle:
  • bóle głowy,
  • nadmierna pobudliwość,
  • bezsenność,
  • męczliwość,
  • uczucie kołatania serca,
  • zaczerwienienie twarzy, szyi, klatki piersiowej.
Nadciśnienie tętnicze rozwija się długi i skrycie, niestety z czasem uszkadza narządy i zaburza ich funkcjonowanie. Często prowadzi do powikłań narządowych nadciśnienia tętniczego.
E-recepta za 59 zł
Bez wizyty u lekarza
Diagnostyka i leczenie
Nadciśnienie rozpoznaje się na podstawie kilkukrotnych pomiarów ciśnienia krwi, które wykonuje się w kilkudniowych lub kilkutygodniowych odstępach. Jednorazowy wzrost ciśnienia tętniczego nie jest równoznaczny z postawieniem diagnozy. Poza pomiarem rozpoznania dokonuje lekarz, na podstawie wywiadu oraz badań: przedmiotowych, laboratoryjnych i obrazowych.
Badania podstawowe to: morfologia krwi, kreatynina, lipidogram, kwas moczowy, glukoza na czczo, poziom sodu i potasu, badanie ogólne moczu, EKG. Do badań zalecanych należą: echokardiogram, USG brzucha i tętnic szyjnych, badanie dna oka, RTG klatki piersiowej, stężenie wapnia, CRP oraz test obciążenia glukozą.
Jak walczyć z nadciśnieniem? Zaleca się nie tylko zażywanie przepisanych przez lekarza leków obniżających ciśnienie krwi, ale i zmianę dotychczasowego stylu życia. Ponadto osoba, u której stwierdzono nadciśnienie tętnicze, powinna zakupić ciśnieniomierz, by móc samodzielnie dokonywać pomiarów.
Ponieważ nadmierna siłą, jaką krew napiera na ścianki naczyń krwionośnych wywołuje ich uszkodzenia, nieleczona choroba może przyczynić się do zawału serca i udaru mózgu. Zdecydowanie nie wolno jej lekceważyć.

Umów wizytę u internisty
Specjalizacja lub nazwisko lekarza, miasto
Dziś
28.03
Jutro
29.03
sob.
30.03
ndz.
31.03
pon.
01.04
Termin:
od dziś (28.03)
Zakres cen:
Do 100 zł
100 - 150 zł
150 - 200 zł
Powyżej 200 zł
Płeć lekarza:
kobieta
mężczyzna
Pokaż tylko:
lekarze pracujący w szpitalu
lekarze dziecięcy
Oceny:
(*)
(*)
(*)
(*)
(*)
(*)
(*)
(*)
(*)
( )
(*)
(*)
(*)
( )
( )
(*)
(*)
( )
( )
( )
(*)
( )
( )
( )
( )
Iwona Bryk
32 zrealizowanych wizyt
4.5(*) (*) (*) (*) (*) (11 ocen)
32 zrealizowanych wizyt
od 249,00 zł
Pokaż terminy w lokalizacjach:
AL. STANÓW ZJEDNOCZONYCH 72, WARSZAWA
Centrum Medyczne Grupa LUX MED Warszawa - Al. Stanów Zjednoczonych 72
Radosław Olszewski
2 zrealizowanych wizyt
4.8(*) (*) (*) (*) (*) (1 ocen)
2 zrealizowanych wizyt
od 239,00 zł
Pokaż terminy w lokalizacjach:
SOWIŃSKIEGO 46, KATOWICE
Centrum Medyczne LUX MED Katowice - Sowińskiego 46
DWORCOWA 25, GLIWICE
Centrum Medyczne LUX MED Gliwice - Dworcowa 25
Potrzebujesz pomocy? Wizytę umówisz też przez konsultanta
Konrad Boblewski
3 zrealizowanych wizyt
4.8(*) (*) (*) (*) (*) (1 ocen)
3 zrealizowanych wizyt
od 239,00 zł
Pokaż terminy w lokalizacjach:
AL. ZWYCIĘSTWA 49, GDAŃSK
Centrum Medyczne LUX MED Gdańsk - Al. Zwycięstwa 49
AL. ZWYCIĘSTWA 49, GDAŃSK
Centrum Medyczne Grupa LUX MED Gdańsk - Al. Zwycięstwa 49
Ewelina Nowak
21 zrealizowanych wizyt
4.0(*) (*) (*) (*) ( ) (6 ocen)
21 zrealizowanych wizyt
od 239,00 zł
Pokaż terminy w lokalizacjach:
WADOWICKA 6, KRAKÓW
Centrum Medyczne LUX MED Kraków - Wadowicka 6
Dorota Szcześniak-Słomska
24 zrealizowanych wizyt
4.5(*) (*) (*) (*) (*) (1 ocen)
24 zrealizowanych wizyt
od 290,00 zł
Pokaż terminy w lokalizacjach:
AL. JEROZOLIMSKIE 65/79, WARSZAWA
PROFEMED Lekarze Specjaliści Warszawa - Al. Jerozolimskie 65/79
Magdalena Reszczyńska
16 zrealizowanych wizyt
4.5(*) (*) (*) (*) (*) (9 ocen)
16 zrealizowanych wizyt
od 239,00 zł
Pokaż terminy w lokalizacjach:
AL. POKOJU 5, KRAKÓW
Centrum Medyczne LUX MED Kraków - Al. Pokoju 5
Przemysław Kapała
5 zrealizowanych wizyt
4.0(*) (*) (*) (*) ( ) (1 ocen)
5 zrealizowanych wizyt
od 249,00 zł
Pokaż terminy w lokalizacjach:
BOBROWIECKA 1, WARSZAWA
PROFEMED Sport i Rehabilitacja Warszawa - Bobrowiecka 1
Aleksander Celiński
11 zrealizowanych wizyt
4.2(*) (*) (*) (*) ( ) (3 ocen)
11 zrealizowanych wizyt
od 239,00 zł
Pokaż terminy w lokalizacjach:
AL. POKOJU 5, KRAKÓW
Centrum Medyczne LUX MED Kraków - Al. Pokoju 5
WADOWICKA 6, KRAKÓW
Centrum Medyczne Grupa LUX MED Kraków - Wadowicka 6
WADOWICKA 6, KRAKÓW
Centrum Medyczne LUX MED Kraków - Wadowicka 6
Wioletta Piasecka
42 zrealizowanych wizyt
4.0(*) (*) (*) (*) ( ) (2 ocen)
42 zrealizowanych wizyt
od 270,00 zł
Pokaż terminy w lokalizacjach:
AL. JEROZOLIMSKIE 65/79, WARSZAWA
PROFEMED Lekarze Specjaliści Warszawa - Al. Jerozolimskie 65/79
Leszek Bąk
8 zrealizowanych wizyt
4.5(*) (*) (*) (*) (*) (1 ocen)
8 zrealizowanych wizyt
od 249,00 zł
Pokaż terminy w lokalizacjach:
BOBROWIECKA 1, WARSZAWA
PROFEMED Sport i Rehabilitacja Warszawa - Bobrowiecka 1